Nếu bạn thuộc thế hệ XX88.AI 8x hoặc 9x đời đầu, hẳn sẽ không thể nào quên những buổi trưa nắng chang chang, trốn ngủ trưa để bấm tay cầm nhựa của chiếc máy NES – hay còn được gọi bằng cái tên thân thương “máy điện tử 4 nút”. Đó không chỉ là trò chơi, mà là cả một thế giới tuổi thơ gói gọn trong vài kilobyte dữ liệu và âm thanh chiptune đơn sơ.
Phát hành lần đầu năm 1983 tại Nhật Bản (với tên gọi Famicom), rồi lan sang Mỹ và toàn thế giới với tên Nintendo Entertainment System (NES), chiếc máy này đã tạo ra một cuộc cách mạng game toàn cầu. Và chính những tựa game đi cùng nó – từ Mario, Contra cho đến Duck Hunt, Ninja Gaiden – đã khiến NES trở thành biểu tượng bất tử.
Vậy điều gì khiến các trò chơi NES trở thành huyền thoại, và đâu là những cái tên từng khiến cả thế giới phát cuồng? Cùng cắm lại băng, thổi bụi và trở về một kỷ nguyên mà chỉ cần hai nút A-B cũng đủ “chiến cả ngày”.
Super Mario Bros – Huyền thoại nấm lùn và hành trình cứu công chúa
Không thể bàn về NES mà không nhắc đến Super Mario Bros – tựa game bán chạy nhất trên hệ máy này, và cũng là một trong những game có sức ảnh hưởng lớn nhất trong lịch sử.
Với gameplay cuộn cảnh đơn giản, chỉ cần nhảy, đạp rùa và ăn nấm, Mario đã định nghĩa lại thể loại platformer. Thế giới nấm của anh thợ sửa ống nước trở thành biểu tượng toàn cầu, từ trẻ em đến người lớn đều biết đến anh.
Hàng triệu game thủ trên khắp thế giới từng cùng Mario nhảy qua hố lửa, tránh Goomba, phá gạch ăn xu, và cảm giác “xót xa” khi nhận ra công chúa lại ở một lâu đài khác là nỗi đau chung không ai muốn nhắc.
Dù đã có hàng chục phiên bản Mario hiện đại sau này, Super Mario Bros bản NES vẫn mang lại một cảm giác mộc mạc, nguyên bản mà không tựa game nào có thể thay thế.
Contra – Trò chơi “đồng đội” phá nút, gào tên nhau suốt ngày
“Trên trái, dưới phải, AB AB” – nếu bạn từng nhập mã này, bạn biết Contra là gì rồi đấy.
Ra mắt năm 1987, Contra nhanh chóng trở thành tựa game hành động hot nhất thời NES. Không chỉ vì gameplay bắn súng đã tay, mà còn bởi cơ chế chơi 2 người – cái thời mà bạn và thằng bạn thân phải ngồi chung một màn hình, cùng “khóc ròng” mỗi khi hết mạng.
Contra khiến người ta phát cuồng vì tốc độ nhanh, độ khó cao, và boss cuối “ngoài hành tinh” cực kỳ dị hợm. Nhưng điều giữ Contra sống mãi trong ký ức chính là tình anh em “chết có nhau”, thứ mà các game online hiện đại nhiều khi cũng chưa chắc làm được.
Duck Hunt – Ngắm bắn màn hình TV, và tiếng cười… con vịt
Duck Hunt là trò chơi đầu tiên khiến game thủ cảm thấy TV thật sự “biết đau”.
Sử dụng khẩu súng ánh sáng Zapper đi kèm với NES, Duck Hunt yêu cầu bạn ngắm vào màn hình và bắn những con vịt bay, nhưng đáng nhớ nhất không phải là gameplay, mà là… con chó nhạo báng bạn mỗi khi bắn hụt.
Chính sự troll nhẹ nhàng đó khiến hàng triệu người vừa cười vừa tức, khiến Duck Hunt không đơn thuần là một game bắn súng, mà trở thành kỷ niệm đáng nhớ gắn với màn hình CRT, đèn bàn học và ánh nắng buổi chiều.
The Legend of Zelda – Mở ra định nghĩa “game phiêu lưu” đúng nghĩa
Với bản đồ rộng lớn, cơ chế thu thập vật phẩm, giải đố và đánh boss, The Legend of Zelda là tựa game đầu tiên trên NES đưa khái niệm “phiêu lưu hành động” lên một tầm cao mới.
Bạn vào vai Link, cầm kiếm và khám phá vùng đất Hyrule – nơi mỗi ngóc ngách đều có bí ẩn chờ đợi. Điều đặc biệt là game không dẫn đường cụ thể. Không mũi tên, không hướng dẫn, chỉ có bạn và thế giới rộng lớn – giống như thả người chơi vào một vũ trụ mà họ phải tự vẽ bản đồ.
Zelda không chỉ khiến game thủ phát cuồng khi đó, mà còn là nguồn cảm hứng cho hàng loạt game phiêu lưu sau này như Final Fantasy, Secret of Mana, thậm chí là Dark Souls.
Ninja Gaiden – Khi game NES quyết định “hành hạ” bạn
Nếu NES là một giáo viên, thì Ninja Gaiden chính là bài kiểm tra không cho bạn “phao”.
Trò chơi này nổi tiếng với độ khó ác mộng, đặc biệt là với cơ chế “quay đầu là mất tất cả”. Bạn vừa nhảy qua một đoạn cực kỳ khó? Lỡ tay trượt? Xin lỗi, quay lại từ đầu stage.
Nhưng chính vì vậy mà Ninja Gaiden được yêu thích. Nó thách thức khả năng phản xạ, trí nhớ và cả sự kiên nhẫn của người chơi, điều mà rất ít game ngày nay còn giữ lại. Và với hình ảnh ninja ngầu, nhạc nền chất, đây là một bản tình ca… ám ảnh cho bất kỳ game thủ cứng nào thời NES.
Excitebike – Xe máy cào cào và những cú nhào lộn thần thánh
Excitebike mang đến trải nghiệm đua xe đơn giản nhưng cực kỳ cuốn hút. Chỉ với vài nút bấm, bạn có thể phóng vèo vèo, nghiêng người, chọn đường chạy hợp lý và “bay màu” nếu không căn đúng tốc độ khi tiếp đất.
Điều khiến Excitebike khác biệt là chế độ tạo đường đua tùy chỉnh – một tính năng cực kỳ hiếm vào thời điểm đó. Bạn có thể “phá game” bằng cách tạo ra các cú dốc không tưởng, rồi thử thách chính mình vượt qua.
Trong thời đại không internet, Excitebike giúp hàng triệu game thủ ngồi hàng giờ để tạo ra “map siêu dị”, rồi rủ bạn bè chơi và phá kỷ lục của nhau – một kiểu vui mà ngày nay, TikTok hay Facebook chưa chắc tái tạo được.
Ice Climber – Leo núi, đập gạch, và tình đồng đội “tấu hài”
Ice Climber là một trong những trò chơi hiếm hoi vừa gây cười vừa gây… tức.
Bạn điều khiển Popo và Nana – hai người Eskimo – cùng leo núi bằng cách đập gạch lên tầng trên và tránh thú dữ. Chơi một mình đã khó, nhưng khi chơi 2 người, bạn sẽ hiểu khái niệm “đồng đội phản bội” là thế nào.
Chỉ cần người kia nhảy hụt, hoặc đập nhầm, cả hai có thể rơi xuống và chơi lại từ đầu. Nhưng chính điều đó khiến Ice Climber trở thành trò chơi “giận mà thương”, và vẫn được nhắc đến trong các meme game cho đến tận bây giờ.
Tetris – Xếp gạch thôi mà khiến cả thế giới ám ảnh
Tetris không phải game của Nintendo, nhưng phiên bản NES lại là bản làm cả thế giới phát cuồng. Gameplay xếp gạch tưởng chừng đơn giản lại kích thích trí não kinh khủng, đến nỗi bạn có thể nhắm mắt cũng thấy mấy khối L, T, Z rơi từ trên xuống.
Thậm chí, hiện tượng “Tetris Effect” – khi bạn ngủ mà não vẫn tiếp tục… xếp gạch – là có thật. Tetris không chỉ là game, mà là cơn nghiện nhẹ không có thuốc chữa.
Battle City – Xe tăng “quét sạch bản đồ” và ký ức co-op kinh điển
Bạn điều khiển xe tăng, bảo vệ căn cứ khỏi lũ địch kéo đến, ăn power-up, và phá tan bản đồ. Đó là Battle City – một trong những tựa game 2 người “ăn ý” nhất mọi thời đại.
Không cần đồ họa đẹp, chỉ với các khối vuông và tiếng nổ “bụp bụp”, Battle City tạo nên cảm giác hợp lực sống chết. Bạn có thể chơi mãi không chán, vì mỗi màn chơi là một chiến lược khác, và mỗi lần mất căn cứ là một lần… cãi nhau với đứa bạn.
Kết thúc kỷ nguyên, nhưng ký ức NES sống mãi
Dù công nghệ đã thay đổi, đồ họa 3D, ray tracing, VR… ngày nay đã ở tầm khác, nhưng kỷ nguyên NES vẫn là nền móng của tất cả. Những trò chơi đơn giản, dễ tiếp cận nhưng đầy tính thử thách ấy chính là nơi khai sinh ra niềm đam mê game chân thật nhất.
Và điều đặc biệt là: NES không cần DLC, không cần mạng, không lootbox, không microtransaction. Chỉ cần một tay cầm, một chiếc TV dày cộp, là bạn đã có thể “phiêu” suốt mùa hè.
Vậy nên, nếu một ngày nào đó bạn cảm thấy chán ngán với game online hiện đại, hãy tìm lại một bản NES giả lập, mở Super Mario hay Contra lên, và cảm nhận lại thứ cảm xúc thuần khiết mà chỉ những game 8-bit mới có thể mang lại.